موقعیت جغرافیایی بی همتای ایران در جهان و دسترسی مناسب به منابع گازی خلیج فارس به خصوص پس از بهره برداری از طرح های پارس جنوبی، ایده تبدیل گاز به مواد شیمیایی را مورد توجه جدی قرار داد. متانول یکی از سه محصول بسیار مهم صنایع شیمیایی در دنیا بوده که مواد بسیاری از آن مشتق می شوند که به دلیل کمبود قابل پیش بینی منابع انرژی در آینده، مصرف مستقیم آن به عنوان سوخت پاک یا در تولید هیدروژن مصرفی پیل های سوختی، بسیار مورد توجه است. همچنین الفین ها، پروپیلن، زنجیره فرمالدئید و اسید سولفوریک از جمله صنایع پایین دستی متانول هستند که ارزش تولید این محصول را بیشتر می کنند.
بر این اساس و در راستای عمل به اصل 44 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اجرای برنامه های خصوصی سازی، شرکت انرژی سپهر در سال 1389 در تهران به ثبت رسید تا گامی در راستای توسعه اقتصادی کشور در صنعت پتروشیمی بردارد.
سهامداران انرژی سپهر، شرکت پتروفرهنگ (51%)، گروه مالی سپهر صادرات (46.5%) و سایر سهامداران (2.5%) می باشند.
شرکت های زیر مجموعه انرژی سپهر شامل 3 واحد تولید کننده متانول سبلان، دنا و سیراف است. شرکت تجارت بین الملل سکو به عنوان بازوی تجاری مجموعه، در بحث بازرگانی و فروش هلدینگ است. همچنین شرکت شیمیایی لاوان با هدف تولید اوره و آمونیاک و شرکت قطب پتروشیمی سپهر لاوان با هدف ارائه خدمات غیرصنعتی به شرکت های مستقر در منطقه عسلویه به فعالیت مشغول هستند.
مدیرعامل هلدینگ انرژی سپهر، دکتر بهروز عباسی در مطلب پیش رو از اهداف، برنامه ها و توسعه هلدینگ و همچنین توانمندی های این مجموعه گفت و اذعان داشت «تقویت توان و باور ملی»، دستاورد تحریم های ظالمانه بوده است. مشروح این گفتگو را در ادامه می خوانید:
توسعه، سودآوری و نوآوری برنامه های پیش روی هلدینگ است
بهروز عباسی با اشاره به برنامه های این هلدینگ در سنوات آتی، گفت: پس از افتتاح پتروشیمی سبلان در اردیبهشت ماه سال جاری، بیشترین تمرکز مجموعه بر تکمیل پتروشیمی دنا و ادامه مسیر پیشرفت سیراف است به گونه ای که پس از مدتی سرعت پیشرفت یکسان در دنا، اکنون شاهد پیشرفت قابل توجه در پروژه هستیم. انعقاد قرار داد 1000 میلیارد ریالی با توید کنندگان داخلی، انجام بزرگترین عملیات بتن ریزی پروژه به متراژ بیش از 1200 متر مکعب با حجم آرماتور بندی 300 تُن در یک روز و پیگیری ساخت و تولید قطعات و تجهیزات مورد نیاز در شرکت های داخلی تنها نمونه ای از این اقدامات است. اکنون پیشرفت این طرح به حدود 70 درصد رسیده است. در عین حال، همین روند برای پتروشیمی سیراف نیز در جریان است و قطعات و تجهیزات مورد نیاز پروژه، داخلی سازی، تهیه و نصب می شود.
در شرکت شیمیایی لاوان اتفاق مبارکی رخ داد به گونه ای که میتوان آن را پایان 10 سال مشکلات حقوقی و سنواتی پروژه دانست. اما در شرکت قطب پتروشیمی سپهر لاوان داستان به گونه ای دیگر ادامه پیدا خواهد کرد چراکه ادامه مسیر گذشته را نه تنها سودمند نمی دانیم بلکه فرسایشی و غیر توسعه ای نیز می دانیم. در گذشته این شرکت تنها به ارائه خدمات محدود به شرکت های زیر مجموعه هلدینگ بسنده می کرد اما در برنامه جدید این شرکت، ارائه خدمات متنوع و وسیع به کلیه شرکت های مستقر در منطقه پارس جنوبی، آموزش، هتلینگ و ترانسفر با بستری توسعه گرا را مدنظر قرار داده ایم چراکه معتقدیم افزایش بهره وری شرکت های موجود، بسیار ارزشمندتر از تاسیس شرکت های جدید است.
در شرکت تجارت بین الملل سکو نیز بستر سازی فروش صادراتی متانول تولیدی شرکت های تابعه هلدینگ و ایجاد ساختار عملیات بازرگانی مشتمل بر خرید، فروش، واردات و صادرات در دستور کار است.
انرژی سپهر نقش تعیین کننده ای در تولید و صادرات متانول کشور خواهد داشت
مدیرعامل انرژی سپهر در خصوص توان تولیدی شرکت های تابعه هلدینگ گفت: هر یک از سه شرکت تولید کننده متانول انرژی سپهر پس از بهره برداری به صورت مجزا، سالانه توان تولید 1 میلیون و 650 هزار تن محصول را خواهند داشت که مجموع تولید آنها بالغ بر 5 میلیون تن خواهد بود که این عدد، انرژی سپهر را در حالی به بزرگترین تولید کننده متانول ایران تبدیل خواهد کرد که همزمان نقش تعیین کننده ای در تولید و صادرات متانول کشور خواهد داشت.
همچنین شرکت شیمیایی لاوان نیز 1 میلیون 73 هزار تن اوره و 677 هزار تن آمونیاک تولید خواهد کرد.
هدف گذاری کلان هلدینگ، صادرات محصولات تولیدی با هدف ارزآوری برای کشور بوده و خواهد بود چراکه در خصوص متانول، 7 واحد به جز شرکت های انرژی سپهر به تولید مشغول هستند که نیاز کشور را به صورت کامل پوشش می دهند اما این بدان معنا نیست که ورود به زنجیره ارزش را نادیده خواهیم گرفت. این اراده وجود دارد که هلدینگ برای جلوگیری از خام فروش متانول، نقش به سزایی در توسعه صنعت پتروشیمی داشته باشد از همین رو مطالعات جامع و مبسوطی در این خصوص صورت گرفته که به صورت کاملا آگاهانه و دوراندیشانه به این حوزه ورود کنیم و بیشترین ارزش آفرینی را برای سهامداران خود ایجاد کنیم.
طی 3 سال آینده تمام پروژه های انرژی سپهر به بهره برداری خواهد رسید
دکتر بهروز عباسی با اشاره به برنامه سال آتی هلدینگ گفت: سرعت بخشیدن به طرح های در دست اقدام، بازبینی قابلیت های مغفول مجموعه، رفع مشکلات سنواتی و تکمیل مطالعات در حوزه ورود به صنایع پایین دست، مهمترین برنامه های سال جاری انرژی سپهر است. ترسیم واقع بینانه چشم انداز هلدینگ و ارائه راهکارهای اقتصادی برای ارزش آفرینی در این حوزه نیز دیگر برنامه موجود در مجموعه است. پیش بینی ما این است که در صورت تداوم حمایت های سهامداران محترم، آنطور که کما فی سابق نیز شاهد آن بوده ایم، در سال 1401 تا 1403 تمام طرح های هلدینگ به بهره برداری خواهند رسید. در نیمه نخست 1401 شاهد افتتاح پتروشیمی دنا و در نیمه دوم همان سال شاهد افتتاح سیراف خواهیم بود. همچنین تکمیل و بهره برداری از هتل چهار ستاره شرکت قطب در سال 1402 و بهره برداری از طرح اوره و آمونیاک لاوان در سال 1403 دست یافتنی است و فصل جدیدی از فعالیت ها و توانایی های انرژی سپهر به منصه ظهور می رسد.
پتروشیمی، ناجی اقتصاد ملی
وی در ادامه گفت: تجربه زیست اجتماعی و اقتصادی ایران اسلامی در دوره تحریم های پس از خروج امریکا از برجام نشان داد که برخی از صنایع، بیش از نقش مولد در قامت یک ناجی ملی نقش آفرینی می کنند. پتروشیمی، طلایه دار این نقش آفرینی بود و در بحث ارز آوری برای کشور، بیشترین تاثیر را داشت به گونه ای که شاید بتوان گفت، تنها کانال قابل توجه ارزش آفرین در آن روزها بود و کماکان نیز این نقش را ایفا می کند. در عین حال افق روشن تولید مشتقات نفتی و گاز به جای خام فروشی این محصول بر کسی پوشیده نیست. در این میان متانول جایگاه بسیار مستحکمی را در عرصه علم شیمی و تولیدات آتی محصولات مورد نیاز بازار خواهد داشت. به بیان دیگر، ارزش آفرینی صنعت پتروشیمی در آینده اقتصادی و علمی جهان، عیان است و چشم پوشی از آن اشتباهی استراتژیک محسوب می شود.
از شعار به شعور رسیده ایم
عباسی تامین مالی از بازار سرمایه را یکی از برنامه های هلدینگ عنوان کرد و اظهار داشت:یکی از سهامداران عمده شرکت، «گروه مالی سپهر صادرات» است که جزء شرکت های پذیرفته شده در بازار سرمایه بانماد (وسپهر) می باشد و سهامدار عمده دیگر ( هلدینگ پتروفرهنگ) نیز در آینده نزدیک درج نماد خواهد شد. در عین حال بسیاری از مقدمات بورسی شدن پتروشیمی سبلان انجام گرفته است. باور به تامین مالی هلدینگ از بازار سرمایه نه تنها پذیرفته شده بلکه آن را امری حیاتی برای اقتصاد پویای ملی می دانیم. البته در این مسیر با چشم انداز صرفه و صلاح هلدینگ گام خواهیم برداشت و این باور در انرژی سپهر از شعار به شعور رسیده است.
وی با تاکید بر ورود به حوزه مسئولیت های اجتماعی گفت: باتوجه به اینکه مجموعه های تولیدی ما در استان بوشهر واقع شده اند و طبیعتا نسبت به آن استان، وظایفی را عهده دار هستیم، پس از افتتاح هرکدام از طرح ها به تناسب سودآوری شرکت ها اقداماتی در این حوزه انجام خواهیم داد.
آینده اقتصاد ایران به صنعت پتروشیمی گره خورده است
مدیرعامل در ادامه اظهار داشت: همانطور که قبلا عنوان کرده ام، آینده اقتصادی ایران تا حدود قابل توجهی به توسعه آگاهانه این صنعت وابسته خواهد بود. از سوی دیگر با رصد بازارهای بین المللی و مکانیزم عرضه و تقاضا، می توان برداشت کاملی از آینده این بازار داشت. شاید در آینده نه چندان دور، نفت، نقش خود را به عنوان تامین کننده اصلی انرژی از دست خواهد داد و انرژی های پاک جایگزین آن می شود اما بازار آتی حول محور محصولات مشتق نفت وگاز شکل خواهد گرفت کمااینکه در حال حاضر نیز قسمت قابل توجهی از بازار بین المللی در احاطه محصولات پتروشیمی است. از این رو باتوجه به اینکه ایران به عنوان چهارمین ذخیره کننده نفت جهان و با دارا بودن دومین ذخایر بزرگ گازی دنیا، ۸۰ درصد درآمدهای صادراتی خود را از نفت و گاز تامین میکند، حرکت به سمت توسعه صنعت پتروشیمی امری اجتناب ناپذیر خواهد بود.
تقویت توان و باور ملی دستاورد تحریم هاست
عباسی در پایان گفت: شاید نتوان منکر تاثیر منفی تحریم ها در بهره برداری از پروژه ها بود به همین دلیل طرح های ما نیز دچار تطویل زمان شد اما در این بین، فرصت و توانی شکل گرفت که ققنوس وار از مشکلات پدید آمده به پرواز درآمد و آن «تقویت توان و باور ملی» بود که از دل تهدیدها، فرصت ساخت. در حال حاضر تمام مراحل تکمیلی پتروشیمی های دنا و سیراف توسط متخصصین و جوانان ایرانی در حال انجام است که در پتروشیمی سبلان، امتحان خود را پس داده و اکنون به لحاظ فنی و مهندسی به توانمندی مورد نیاز رسیده اند. در همین روزهای اخیر قرارداد بزرگی با یکی از شرکت های داخلی در طرح دنا منعقد شد که خالی از هرگونه دغدغه و نگرانی بود چراکه این شرکت، آزمون خود را در سبلان پس داد. حرکت در این مسیر، نه تنها در خروج ارز از کشور نقش اساسی دارد، بلکه اشتغال جوانان را تضمین و اقتصاد ملی را پویا می کند. همچنین استقلال صنعتی که در دنیای امروز همچون نوشدارویی برای دردهای یک ملت عمل می کند را بدست می آوریم از این رو باید اذعان داشت، اقتدار ملی به طور اهم در گرو حمایت از تولید ملی به خصوص صنعت پتروشیمی است.